დარგობრივი ლექსიკონი

ბიოლოგია > მოლეკულური ბიოლოგია, გენეტიკა

transcripton - ტრანსკრიპტონი

არსებითი სახელი

ტერმინის წყარო:

'transcripton' (03.08.2025), ინგლისურ-ქართული ბიოლოგიური ლექსიკონი, ლექსიკოგრაფიული ცენტრი, თსუ, 2014

განმარტება

გენეტიკური ტრანსკრიფციის ერთეული – დნმ-ის მონაკვეთი, შემოსაზღვრული პრომოტორითა და ტერმინატორით.

განმარტების წყარო:

კონტექსტი

როდესაც ინდუქტორები ათავისუფლებს გენ-ოპერატორებს ცილა-რეპრესორებისაგან, ფერმენტი რნმ-პოლიმერაზა ახდენს ტრანსკრიპტონის დნმ-ის ორ ჯაჭვს შორის წყალბადური ბმების გაწყვეტას და კომპლემენტარობის წესით მასზე ჯერ სინთეზირდება პროინფორმაციული რნმ-ის მოლეკულა.

კონტექსტის წყარო:

'გენეტიკა' (03.08.2025), შარია შ., სოხუმის სახელმწიფო უნივერსიტეტი, თბილისი, 2018, გვ. 104, შპს კოლეჯი - მესამე სამედიცინო

დაკავშირებული სიტყვები

terminator, transcription, promoter

ბიოლოგია > მოლეკულური ბიოლოგია

promoter - პრომოტორი

არსებითი სახელი

ტერმინის წყარო:

'promoter' (03.08.2025), ინგლისურ-ქართული ბიოლოგიური ლექსიკონი, ლექსიკოგრაფიული ცენტრი, თსუ, 2014

განმარტება

დნმ-ის უბანი, რომელიც რნმ-პოლიმერაზასთან შეერთების შემდეგ იწვევს ამა თუ იმ გენის ტრანსკრიფციის დაწყებას.

განმარტების წყარო:

კონტექსტი

ტერმინატორი საიტის იდენტიფიკაცია, რომელიც პრომოტორის საიტის იდენტიფიკაციასთან ერთად ხორციელდება, ზოგჯერ გენის პროგნოზირებაში გვეხმარება.

კონტექსტის წყარო:

'promoter' (03.08.2025), ძინ სუნი, ბიოინფორმატიკის საფუძვლები, თავი 8, 2006, ილიას სახელმწიფო უნივერსიტეტის გამომცემლობა, ინგლისურ ქართული პარალელური კორპუსი

დაკავშირებული სიტყვები

transcripton

ბიოლოგია > გენეტიკა, მოლეკულური ბიოლოგია

translation - ტრანსლაცია

არსებითი სახელი

ტერმინის წყარო:

'translation' (04.08.2025), ინგლისურ-ქართული ბიოლოგიური ლექსიკონი, ლექსიკოგრაფიული ცენტრი, თსუ, 2014
'translation', მენაბდე ც., ინგლისური-რუსულ-ქართული ბიოლოგიური ლექსიკონი, მეცნიერება, თბილისი, 1983, გვ. 247

განმარტება

რიბოსომების მიერ პოლიპეპტიდური ჯაჭვების სინთეზი საინფორმაციო რნმ-ის მატრიცის მიხედვით; გენეტიკური ინფორმაციის რეალიზაციის დასკვნითი ეტაპი.

განმარტების წყარო:

'translation' (04.08.2025), ინგლისურ-ქართული ბიოლოგიური ლექსიკონი, ლექსიკოგრაფიული ცენტრი, თსუ, 2014

კონტექსტი

ტრანსლაციის პროცესში, უჯრედი თარგმნის გენეტიკურ მესიჯს და ამის მიხედვით აშენებს პოლიპეპტიდს.

კონტექსტის წყარო:

'translation' (04.08.2025), კემპბელი ნ., ბიოლოგია, თავი XVII, 2007, ილიას სახელმწიფო უნივერსიტეტის გამომცემლობა, ინგლისურ ქართული პარალელური კორპუსი

დაკავშირებული სიტყვები

messenger RNA, translation rate

ბიოლოგია > მოლეკულური ბიოლოგია

messenger RNA - ინფორმაციული რნმ, საინფორმაციო რნმ, ი-რნმ, მატრიცული რნმ, მ-რნმ

არსებითი სახელი

ტერმინის წყარო:

'messenger RNA' (04.08.2025), ინგლისურ-ქართული ბიოლოგიური ლექსიკონი, ლექსიკოგრაფიული ცენტრი, თსუ, 2014
'messenger RNA', მენაბდე ც., ინგლისური-რუსულ-ქართული ბიოლოგიური ლექსიკონი, მეცნიერება, თბილისი, 1983, გვ. 201
'ინფორმაციული რნმ', ლაჩაშვილი ი., მოკლე ბიოლოგიური ლექსიკონი, „განათლება“, თბილისი, 1977, გვ. 151

განმარტება

ცილების პირველადი სტრუქტურის / ამინომჟავური თანმიმდევრობის შესახებ ინფორმაციის შემცველი რნმ.

განმარტების წყარო:

'messenger RNA' (04.08.2025), ინგლისურ-ქართული ბიოლოგიური ლექსიკონი, ლექსიკოგრაფიული ცენტრი, თსუ, 2014

კონტექსტი

დნმ-ის მოლეკულის მთელ სიგრძეზე ყოველი გენი ხელმძღვანელობს სინთეზს განსაკუთრებული ტიპის რნმ-ისა, რომელსაც საინფორმაციო რნმ (ირნმ) ეწოდება.

კონტექსტის წყარო:

'messenger RNA' (04.08.2025), კემპბელი ნ., ბიოლოგია, თავი V, 2007, ილიას სახელმწიფო უნივერსიტეტის გამომცემლობა, ინგლისურ ქართული პარალელური კორპუსი

ინგლისური სინონიმები

mRNA

დაკავშირებული სიტყვები

translation

mRNA

= messenger RNA

ბიოლოგია > გენეტიკა, მოლეკულური ბიოლოგია

translational control - ტრანსლაციური კონტროლი

არსებითი სახელი

ტერმინის წყარო:

'translational control' (04.08.2025), ინგლისურ-ქართული ბიოლოგიური ლექსიკონი, ლექსიკოგრაფიული ცენტრი, თსუ, 2014

განმარტება

კონტროლი ტრანსლაციის დონეზე – გენების ექსპრესიის რეგულირება შესაბამისი მ-რნმ-ების ტრანსლაციის სიჩქარის ცვლილების მეშვეობით.

განმარტების წყარო: